Canan Karatay: Kısırlığın sebebi yağ yememek

Elazığ Harput?dan Efendigil ailesinin dört çocuğundan biri. Anne öğretmen, baba avukat... Ancak baba şeker hastası? O yüzden anne her yemek öncesi eşine düzenli olarak insülin iğneleri yapıyor. Sık sık doktor eve gelip gidiyor. Canan hoca bundan etkileniyor olacak ki, doktor olmaya o yaşlarda karar veriyor. RÖPORTAJ: Gökçe Bayraktar Yıldırım Uzun yurtiçi ve yurtdışı akademik kariyer sonucunda, şu an ağzından her çıkan sözün reçete değeri taşıdığı Kardiyoloji ve İç hastalıkları Uzmanı Prof Canan Karatay hayatımıza girmiş oluyor. Canan hocayla çalıştığı hastanede buluştuk. Yakasına taktığı broşu, gözleriyle aynı renk olan kadife ceketiyle çok şıktı. Odasında 1 büyük sürahi bol limonlu su ve öğle yemeğim dediği kurtlu minik bir elma duruyordu. Röportaja hazırlanırken, çay servisi yapan garson bana ?çayınıza şeker alır mıydınız? diye sorunca, Canan hocayla göz göze geldik? Hocanın hayır anlamında kocaman açılmış gözlerini görünce, çayımı şekersiz içmeye karar verdim? ?Bizim eve şeker alınmaz, şeker tatlı zehirdir? demesiyle de röportaja start vermiş olduk? ?PORTAKALIN SUYUNDA C VİTAMİNİ DEĞİL ŞEKER VAR? Bu yaşta bu kadar enerjik olmanızı sadece beslenmenize mi borçlusunuz? Sadece beslenme tarzım değil. Yaşam biçimimden dolayı enerjiğim. Çünkü bol köy tereyağı, zeytinyağı, yumurta ve zeytin yiyorum. Lüzumsuz hiçbir şey yemem, bol kuzu eti, fındık fıstık gibi çiğ kuruyemiş ile beslenirim. Mesela şekerden uzak dururum. Bizim eve şeker alınmaz. Bayramdan bayrama baklava yeriz sadece, yoksa asla şeker kullanmam! Kek, poğaça, pasta yemiyor musunuz? Tabii ki yemiyoruz, çünkü onlar besin değil, aldatmaca! Onlar sizin damak tadınızı değiştiriyor ve böylece siz ona bağımlı hale geliyorsunuz. ?YUMURTA KOLESTEROLÜ DÜŞÜRÜR? İdeal yemek yemek deyince ne anlamalıyız? Herkese göre değişir. En önemlisi yediğiniz besinin doğal ve gerçek besin olması. Fabrikada üretilen yapay yiyecekler yiyecek değil. Pakete giren fabrika üretimi her şey yapaydır unutmayın! Semt pazarına gidip oradan doğal ürünleri arayıp bulun. Sabah kahvaltısının olmazsa olmazı nedir? Sabah kahvaltısı günün en önemli öğünüdür. Kahvaltıda mutlaka bol doğal proteinin vücuda girmesi gerekiyor. İnsan vücudunda yağ ve protein olmazsa, vücut çalışmaz. Ekmek, simit, poğaça yenilmeyecek. Çünkü bu tür hamur işi yiyecekler bağışıklık sisteminizi çökertiyor. Sabahları zeytin, peynir ve yumurta yediğiniz zaman karnınız doyar, sizi tok tutar.  Bu kadar grip salgını olmasının sebebi de bağışıklık sisteminin çökmesinden, zayıflamasından kaynaklanıyor. Köy tereyağında 2 yumurta kırın, peynirli ya da pastırmalı yapın yiyin. Unutmayın yumurta kolesterolü yükseltmez, tam tersine düşürür. Birçok hastamın kolesterolleri yumurta yemeye başladıktan sonra normalleşti ve hiç düşürülemeyen trigliseridleri de düştü. Tansiyon ya da kalp hastasıysanız az tuzlu zeytin, değilseniz kristal kaya tuzu ile hazırlanmış zeytin yemenizi öneriyorum. Doğal peyniri ise istediğiniz kadar yiyin diyorum. Ekmek asla yemeyin diyorsunuz ama pilavı, makarnayı hatta mantıyı bile ekmekle yiyenler var. Onlar nasıl karın doyuracaklar? Ekmek sadece karın doyuruyor, açlığı bastırıyor ama vücudu beslemiyor! Önemli olan karın doyurmak değil, vücudun ihtiyacı olan gerekli hakiki besinlerin alınmasıdır. Ekmekte de unda da yok bunlar. Un, buğday ve tahılların içindeki gliadinler insan vücudunda alerjiye sebep olabiliyor ve bağırsakları bozabiliyor. Bağırsaklar bozulunca da bağışıklık sistemi tamamen çöküyor. Bağırsak hastalıkları ve alerjik hastalıkların altında yatan en önemli neden, gliadin proteinlerinin bağırsaklarda yaptıkları tahribatlardır. 2002 yılında kabul edilen yeni ?Harvard Beslenme Piramidinde? ekmekler en az düzeyde belirtildi. Sağlıklı yağlar, sebzeler ve kırmızı et öne çıkarıldı, egzersiz ile birlikte! Eski beslenme piramidini beslenme uzmanları değil, ABD? tarım balkanlığı hazırlamıştır. Zeytinyağı yemenin herhangi bir limit var mı? Salatalarda yemeklerde belli bir ölçü mü kullanmak gerekiyor? Zeytinyağının hiçbir zararı yoktur, hatta ana sütünün aynısıdır, ana sütüyle ikisinin ögeleri aynıdır. Ana sütü zararlı olabilir mi? Ana sütünde hayvansal kolesterol vardır, zeytinyağında da bitkisel kolesterol. Oran diye bir şey yok asla. Doyuncaya kadar yiyeceksiniz. Ben diyetisyen değilim. Benim anlattıklarım sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam için şifreler, diyet değil anlattıklarım karıştırılmasın sakın. Dünyada 8 milyar insan var, 8 milyar parmak izi var, herkesin vücudu değişiktir. Herkes kendi vücudunu tanıyacak ona göre beslenecek. Açlığı bastırmak vücudun gıda aldığını göstermez. Yapay gıdalarla açlığınızı bastırabilirsiniz ama unutmayın vücut beslenemiyor o zaman ve sonunda hastalanıp çöküyor. Vücut hücreleriniz ihtiyacı olan gıdalarla beslenirse hasta olmazsınız. Güçlü ve dinç olan bir bedeniniz olur. Karaciğer yağlanması neden olur? Kısaca her türlü ekmek (tüm unlu mamuller), şeker, şekerli gazlı içecekler ve alkol kullanımı neden olur! Şekerin en tatlı zehir olduğunu, ekmeklerin, şekerli içeceklerin, rafine unların, yani her türlü nişastanın şeker olduğunu, meyve sularının sıvı şeker olduğunu, 5 kitabımda da binlerce bilimsel kaynak vererek senelerden beri açıklıyorum ve konuşmalarımda asıl hastalıkların nedeninin TRANSYAĞLAR ve de ŞEKER olduğunu söylüyorum. ?HER GÜN YÜRÜYÜŞ YAPMADAN SAĞLIKLI OLAMAZSINIZ? Hamile bir kadın beslenmesinde nelere dikkat etmelidir? Mevsiminde yetişen ve doğal olan her şey sağlıklıdır, doğal beslenecekler. Karatay Mutfağı isimli kitabımda detaylıca anlatıyorum, oradan faydalanabilirler. Mesela Çin?de doktorlar hamile kadınlara günde 10 yumurta veriyorlar. Çünkü yumurtanın sarısında kolin aminoasidi var, kolin beynin ve sinir sisteminin gelişmesi için çok önemli. Yumurtayı yasaklarsanız bunları da yasaklamış olursunuz. Sağlıklı yaşam için illaki diyet olması gerekiyor mu? Sağlıklı beslenmenizi ve sağlıklı yaşama felsefesini öneriyorum, diyet demiyorum. Ama ne yerseniz yiyin her gün yürüyüş yapmadan sağlıklı yaşam olmaz. Sokakta yürünecek, ışık altında kapalı mekânlarda değil, yağmur çamur demeden açık havada yürünecek, yazın da mutlaka denizde yüzülecek. Her gün en az 2-2,5 litre su içilecek... ?KIŞIN TEREYAĞLI MERCİMEK VE KELLE PAÇA ÇORBA YİYİN? Özellikle de kış aylarında grip, nezle kol geziyor. Vücut direncimizi nasıl artıracağız? Birincisi D vitamini vücudumuzda yeterli olacak. İkincisi hiçbir şekilde şeker, tatlı yenilmeyecek. Üçüncüsü her türlü paketlenmiş yiyeceklerden uzak durulacak. Dördüncüsü bütün tahılların unluları mutfağımıza sokmayacağız, çünkü tahıllarda bulunan gliadin proteinlerin bağırsak florasını bozarak bağışıklık sistemimizi çökerttiği ve sık hastalanmamıza neden olduğu gösterilmiştir. Beşincisi dinlenmemiz uyumamız çok önemli vücut direnci için. Ancak günlük uyku kişiye göre değişir belirli bir saat dilimi yok. Altıncısı sağlıklı hayvan kaynaklı köy tereyağı, köy yumurtası ve ayrıca sızma zeytinyağı olmazsa olmaz olacak. Omega-3 de direnci artırır. Kış aylarındayız şu an kelle paça ve mercimek çorbalarını tereyağlı olarak yiyebilirler, sadece vücut dirençleri değil enerjileri de artar böylece. Bütün bu beslenme düzeni spor yapılmadığı takdirde eksik kalıyor ama değil mi? Tabii! Hepsi bir arada olacak. Tek başına beslenme düzeni diye bir şey yok. Bu dediklerim hayat boyu devam edecek sadece kış ayları için değil. Eğer hayat boyu bu beslenme alışkanlığınız olursa hastalanmazsınız ki, insan vücudunda dört binden fazla mikrop var, biz onlarla beraber yaşıyoruz, mikrop geldi bizi hasta etti demek yanlış. Vücudun direnci düşünce mikroplar saldırıyor. Vücudunuz sağlıklıysa mikroplarla mücadele edebilir. Bütün kitaplarımda bunun altını çizerek anlattım. Şeker mi, kolesterol mü daha tehlikeli? Kesinlikle şeker! Kolesterol bir hastalık değildir, kolesterol yaşam için gerekli bir kimyasal formüldür. Bu nedenle her vücutta üretilir. Rafine olmuş şeker dışarıda üretilerek vücuda giren zararlı bir kimyasaldır. Ama bütün hastalıkların temelinde şeker ve trans yağlar vardır.  Yani margarin, bozuk yağlar, kızartmada meydana gelen yağlar çok tehlikeli. Hücrelerimizi mahvediyor. Gazlı ve früktoz şurubu içeren içecekler grubu da son derece tehlikeli. Her türlü sıvı (çay, kahve vb)  şekersiz olduğu sürece faydalıdır. Çamaşır ve ev temizliğinde deterjan kullanmak sağlığımıza zararlı mı? Temizlik için de doğal ürün kullanın. Ev temizliği yaparken mesela arapsabunu kullanın, çamaşır makineniz için de bitkisel kaynaklı doğal sabun kullanabilirsiniz. ?MEYVENİN SUYUNU İÇMEYİN? Etrafımızda herkes gribe yakalanmışken kışın biz kendimizi nasıl koruyacağız? İyi beslenme, iyi bir uyku ve sık sık el yıkama ile korunabilirsiniz. Ayrıca kalabalık ortamlardan da uzak durmaya çalışın. Açık havada bol bol yürüyüş yapın. Beslenirken sadece kış sebzeleri tüketin mesela lahana, kereviz, turp, pırasa, havuç vb. Unutmayın turp yerseniz, turp gibi olursunuz! Meyve olarak günde 1 küçük Anamur muzu, nar (ama suyunu değil tanesini), portakal veya mandalina yiyebilirsiniz. Meyvenin suyu yıllarca sağlıklı diye için denildi. Taze sıkılmış da olsa meyvenin suyu sırf şekerdir ve onu içince C vitamini almış olmazsınız. Hücrelerimiz C vitaminini ve meyve şekerini kullanmak için aynı enzime ihtiyaç duyar. C vitamininin ve glikozun formülü birbirine çok yakındır. Meyvenin suyunu içince vücuda çok fazla şeker girmiş oluyor. Yüksek miktardaki şeker oranı, enzimi kullanarak tüketiyor. C vitaminine kullanacak enzim kalmıyor, suda eridiği için idrarla vücuttan atılıyor! Gripten korunmak için her sabah taze sıkılmış portakal suyu içmek yanlış o zaman? Tabii yanlış. Portakalın suyunda şeker miktarı çok olduğu için o enzimi şeker kullanıyor ve C vitamini vücuttan fayda sağlamadan çıkıp gidiyor. Çocuklara portakalın kendisini yemeyi alıştırın. Portakaldaki esas C vitamini, dışındaki beyaz kısmındadır. Portakalı sıkınca, en değerli kısmını atıyorsunuz. Çocuklara havuç yedirin. Benim oğlum küçükken eline havuç verirdim onu yerdi, ağzına hiç plastik sürmemiştir. Emzik de hiç kullanmadı mesela. Bilmediği şeyi aramaz çocuk. Anneler rahata kaçıyor ama! ?AZ YAĞLI SALATANIN VÜCUDA FAYDASI YOK? Ne yiyerek C vitaminini alacağız? Lahana, pırasa ve soğan, kuzu eti ve salatalarda yeteri kadar C vitamini var. Salatanıza bol zeytinyağı koyacaksınız ki faydalı olsun, az yağlı yediğiniz salatanızın vücudunuza besin olarak pek faydası olmuyor.  Meyve bütün olarak ve mevsiminde yenmeli. Sebzeler de bol yağ ile yenilmezse, vücut, sebzelerden aldığımızı düşündüğümüz yararlı A ve C vitaminlerini ememiyor, bunu yapılan çalışmalar kanıtladı. Maalesef yıllarca az yağlı yiyin diyerek vücutlarımızı en gerekli vitaminlerden yoksun bıraktılar. Çalışan kadınların düzenli beslenmesi çok zor ama? İş temposunda acıkınca mide bastırıp geçiştiriliyor öğünler? Mide bastırmak en tehlikeli tabirdir. Mideni, seni ve beynini aldatır ve vücudunuzun tüm hormonal dengesini alt üst eder. Yarım saat erken kalkıp kahvaltı yapın dinç olun, gün boyu enerjik olun. Çalışan hanımlar için pratik bir uygulama önerebilirim, 9-10 tane kayısı kıvamında yumurta haşlayın buzdolabına dizin, sabahları ayaküstü içine biraz tereyağı koyun ve 2 tane yiyin. Çalışıyorum diye kahvaltıyı geçiştirmeyin sakın. Ben 50 yıldır çalışıyorum kocama da çocuğuma da baktım, çalışmayı bahane etmesinler. Eşiniz de sizin gibi sağlıklı besleniyor mu? Ayak uyduruyor mu size? Eşim de benim gibi büyümüş ve sağlıklı yaşamı felsefe edinmiş biri. İkimizin de annesi bu konuda çok bilinçliydi. Çocuğumuzu da öyle büyüttük. Çocuğunuza ne verirseniz çocuk o olur. Früktoz karaciğeri yağlandıran bir eleman! Asitli içeceklerde de früktoz şurubu var.  Çocuklarınızı yanlış alıştırıyorsunuz sonra çocuk istiyor ama diyorsunuz. Sen vermezsen 2 yasındaki çocuk gazlı içeceği nereden bilsin? Farkında bile olmaz, zehir diye görür! Süt sevmeyenlere ne önerirsiniz? Süt içmek şart mı? Beyaz peynir, doğal ev yoğurdu ve ayran sütten daha iyi. Ben hayatımda hiç süt içmemişimdir mesela, yoğurt ya da ayran daha faydalıdır, fermentasyona uğradığı için... Peki ya balık? Sağlıklı beslenmenin vazgeçilmezi diyebilir miyiz? Evet, ama yağda kızartma balık değil! Hamsiyi una bulayıp yağda kızartıyorsanız kanserojen oluyor, buğulama, ızgara ya da fırında yiyeceksiniz. İnsan vücudu okyanus gibidir, bir kere denge bozulmaya görsün? ?TRANSYAĞLAR KALP KRİZİ İÇİN BÜYÜK RİSK? Şeker hastalığından kurtulma şansı var mı? Şeker hastalığı sağlıklı yaşam biçimiyle düzelebiliyor. Şeker hastalığı genetik değildir insanların yanlış yeme biçimiyle yarattığı bir felaketten başka bir şey değildir. Kitaplarımdaki önerileri uygularsanız, kan şekeri değerleriniz geriler ya da şeker hastalığına yakalanmazsınız. Benim babamda, nenemde, amcamda şeker vardı, genetik olsa bende de olması gerekirdi. Ayrıca hareket etmek şart! Bol bol yiyip hareketsiz oturuyorsanız, olmaz! Bakın benim öğle yemeğim işte 1 küçük kurtlu Amasya elması. Mesela sabah iyi kahvaltı yaptım öğle yemeğim bu küçük elma, aksam da 18.00?de aksam yemeğimi yiyeceğim. Ekmek, patates, pilav yok.  Her gün 2-2,5 litre su içilecek. İnsan vücudunda hücrelerin yüzde 90?ı sudur. İbni-Sina diyor ki kuruluktan ve soğuktan korkun! Günümüzde kısırlıkta ciddi bir artış var neden, çünkü vücuda sağlıklı yağ girmiyor. Ancak onun yerine zararlı olan trans yağ giriyor. Bu nedenle, korkmadan doğal köy tereyağı, doğal sızma zeytinyağı ve omega-3 tüketin diyorum. ?KALORİ HESABI YAPMAK ÇOK YANLIŞ? 40-50 yaşından sonra neler takviye amaçlı yenilip içilmeli? D vitamini çok önemli. Ayrıca kelle paça ve doğal yoğurt yemeye özen göstersinler. Yoğurdunuzu evde yapacaksınız. Yapay ürünler yiyince, tonlarca trans yağ ve katkı maddeleri yani zararlı kimyasallar vücuda giriyor. Bu maddeleri vücudumuz kullanmaya programlanmadığı için hücrelerimiz bozuluyor ve hastalanıyoruz. Kronik ve dejeneratif hastalıkların ve kalp hastalıkların asıl nedeni trans yağlardır! Çiğ köfte, içli köfte  de yenebilir ama doğal olacak, acının zararı yok. Doğal sirkeyle yapılmış lahana, havuç, pancar turşusu çok önemli. İbn-i Sina diyor ki; 2 öğün önemlidir 3. öğün hastalıktır. Yaş ilerledikçe yürüyüşünüz de ona paralel olarak artacak. Milattan önce 5.yy?da yaşayan Hipokrat diyor ki uzun yol yürüyen uzun yaşar. Arabaya binmeyelim mümkün olduğunca yürüyelim. Asansör kullanmayın merdiven kulanın, her gün mutlaka 20 dakika yürüyün, koşmak gerekli değil, zararlı olduğu bile gösterildi özellikle şişmanlarda. Kalori almaktan korkmayın. Aldığınız yiyeceklerin kalitesi önemli miktarı değil. Sağlıklı ve yeterli derece kalori vücuda girecek. Mercimekte fasulyede işlenmemiş doğal karbonhidrat var. Ekmeklerin içine mısır şurubu koyuyorlar, bağımlılık yapıyor endüstri bunu biliyor sizi bağlamış oluyor. Eğer kilo vermek istiyorsanız ekmeği keseceksiniz hayatınızdan. Londra?dan tanınmış kardiyolog Dr. Kareem de, kalp krizinin nedeninin yağlar olmadığını 2013 yılında bildirmiştir. Fransa?da Prof Philip 2012?de lipoprotein denilen yağların kalp krizi yapmadığını trans yağların kalp krizi yaptığını söyledi. Canan hocam, teşekkür ederim bu bilgi dolu söyleşi için? Söyleşimizi Yunus ile bitirelim, Yunus derki, Behey yunus sana söyleme derler canım. Ya ben öleyim mi söylemeyince?